Efendimizin dedeleri mümindi

[● İkra ●]

Resulullahın bütün dedeleri
mümindi



Sual: Resulullah
efendimiz, Hazret-i İbrahim’in soyundan geldiğine göre, Hazret-i
İbrahim’in babası Azer de kâfir olduğuna göre, nasıl olur da,
Resulullahın mübarek nuru bir kâfire geçebilir? Peygamberimizin bütün
dedeleri mümin değil mi idi?
CEVAP
Resulullah efendimizin
anası, babası ve bütün dedelerinin temiz bir mümin olduğu, âyet-i kerime
ve hadis-i şeriflerle sabittir. Bunun aksini söylemek, bu husustaki
nassları inkâr olur.

Tevbe suresinin 28. âyet-i kerimesinde
müşriklerin necis, yani bedenlerinin değil itikadlarının pis olduğu
bildiriliyor. Peygamber efendimiz de bütün dedelerinin temiz olduğunu
bildiriyor. Şuara suresinde (Vetekallübeke fissacidin)
buyuruluyor. Yani mealen, (Sen, yani senin nurun, hep secde
edenlerden dolaştırılıp, sana inkılab etmiş, ulaşmıştır) demektir.
Ehl-i sünnet âlimleri bu âyet-i kerimeyi tefsir ederken, bütün ana
babalarının mümin olduğunu bildirmişlerdir. Mevahib-i ledünniyye kitabının
başında, bütün dedelerinin temiz birer mümin olduğunu bildiren hadis-i
şerifler nakledildikten sonra buyuruluyor ki:
(İbni Abbas hazretleri
buyuruyor ki:
"Seni bir Peygamberin neslinden diğer bir
Peygamberin nesline naklettim. Yani senin soyun Peygamberler
silsilesidir. Bir babanın iki oğlu olsa, peygamberlik hangisinde ise,
Resulullah ondan gelmiş demektir.")

Hadis-i şeriflerde
buyuruldu ki:
(Her asırdaki insanların en iyilerinden dünyaya
getirildim.) [Buhari]

(Allahü teâlâ, Arabistan’daki
seçilmişlerden beni seçti. Beni her zamandaki insanların en iyilerinde
bulundurdu.) [Taberani]

(Dedelerimin hiçbiri zina etmedi.
En iyi babalardan, temiz analardan geldim. Dedelerimden birinin iki oğlu
olsaydı, ben bunların, en iyisinde bulunurdum.) [Mevahib]

(Hazret-i
Âdem’den babama kadar hep nikahlı ana babadan geldim. Ben ecdat olarak
sizin en hayırlınızım.) [Deylemi]

(Soy bakımından da
insanların en şereflisiyim. Öğünmek için söylemiyorum.) [Deylemi]

[Yani,
(Hakikati bildiriyorum, hakikati bildirmek vazifemdir, bunları
söylemezsem vazifemi yapmamış olurum) demektir.]

Bu hadis-i
şerifler ve Şuara suresindeki âyet-i kerime, Peygamber efendimizin bütün
dedelerinin temiz bir mümin olduğunu göstermektedir. Kâfirler pis
olduğuna göre, Hazret-i İbrahim’in babasının kâfir olması mümkün
değildir.

Molla Cami hazretleri buyuruyor ki:
(Muhammed
aleyhisselamın zerresini taşıdığı için, Hazret-i Âdem’in alnında nur
parlıyordu. Bu zerre, Hazret-i Havva’ya ve ondan Hazret-i Şit’e ve
böylece temiz erkeklerden temiz kadınlara ve temiz kadınlardan temiz
erkeklere geçti. O nur da, zerre ile birlikte, alınlardan alınlara
geçti.) [Şevahid]

Bu nur, kâfire geçmediği gibi, zina gibi
bir günah işleyen mümine bile geçmiyordu. Bu bakımdan da Azer, Hazret-i
İbrahim’in babası değildi. [Hazret-i İbrahim’in babasının ismi Taruh
idi.]

Enam suresinin 74. âyetinde, (İbrahim, babası Azer’e
dediği zaman...) buyuruluyor. Burada Azer kelimesi, baba kelimesinin
atf-ı beyanı olduğu Beydavi tefsirinde yazılıdır. Bir kimsenin iki ismi
olup, birlikte söylenince, birinin meşhur olmadığı, ikincinin meşhur
olduğu anlaşılır. Meşhur olmayan birincisindeki kapalılığı açıklamak
için ikincisi söylenir. Bu ikincisine atf-ı beyan denir.

Hazret-i
İbrahim iki kimseye baba demektedir. Birisi kendi babası, diğeri de
üvey babası ve amcası olan kişidir. İcaz, belagat ve fesahat kaidelerine
göre, âyet-i kerimenin manası, (İbrahim, ismi Azer olan babasına
dediği zaman) demektir. Böyle olmasaydı, sadece (Azer’e dediği
zaman) veya (Babasına dediği zaman) demek yetişirdi. Eğer Azer kendi öz
babası olsaydı Babası kelimesi fazla olurdu. Türkçe’de bile
(Babam Ali geliyor) denmez, (Babam geliyor) denir.

Kur’an-ı
kerimde amcaya baba denilmektedir. Hazret-i İsmail, Hazret-i Yakub’un
amcasıdır. Fakat Kur’an-ı kerimde (Amcan İsmail) denmiyor, (Baban
İsmail) deniyor. Çocukları, Hazret-i Yakub’a (Babaların İbrahim
ve İsmail ve İshak...) diyor. (Bekara 133) Yani, (Baban İbrahim,
baban İsmail ve baban İshak) deniyor. Halbuki Hazret-i İsmail, Hazret-i
Yakub’un babası değil, amcasıdır. Tefsirlerde, Kur’an-ı kerimde amcaya
baba denildiği bildirilmektedir. Resulullahın yaşlı köylüye, amcaları
olan Ebu Talibe ve Hazret-i Abbas’a baba dediği, çeşitli muteber
kitaplarda yazılıdır.

Yalnız Araplar değil, çeşitli milletlerde,
amcaya, üvey babaya, kayınpedere ve yardımsever zatlara baba demek
âdettir.

Türkiye’de de, insanlara iyilik eden, onları himayesine
alan kimselere mecaz olarak, "Baba adam", "Fakir babası" dendiğini
hepimiz biliriz. Yaşlı kimselere de hürmeten "Baba" denir.

Yaşlı
kadınlara da "Ayşe ana", "Fatma ana" veya "Hacı anne" dendiği meşhurdur.
Böyle söylemekle, yani baba demekle, o kimse bizim babamız olmadığı
gibi anne dediğimiz kadın da annemiz olmaz. Bunlar hürmet için söylenir.

Yine
yaşlı kimselere, bir akrabalığımız olmadığı halde, "Amca, dede", yaşlı
kadınlara da, "Teyze, nine" deriz. Bunlar bir saygı ifadesidir.

Bu
bakımdan Hazret-i Yakub’un öz babası Hazret-i İshak iken, Kur’an-ı
kerimde, Hazret-i Yakub’a hitaben (Baban İsmail) buyurulmuştur.

[İmam-ı
Süyuti hazretleri, Kitabüd-derc-il-münife kitabında Azer’in
Hazret-i İbrahim’in amcası olduğunu vesikalarla ispat etmektedir.]

(Babam
ve baban ateştedir) hadis-i şerifi için âlimler iki türlü açıklama
yapıyorlar:
1- Bu hadis-i şerif, Ebu Lehebin Cehennemde
olduğunu bildirmektedir. Çünkü Arablar amcaya da baba derler. (El
müstened)

2- Bu hadis-i şerif, imanlı oldukları
bildirilmeden önce, ictihad ile söylenmiş idi. İmanlı oldukları sonradan
bildirildi. (Mir’at-i kâinat) [Hazret-i Hatice’nin iki çocuğu
için de böyle buyurmuştu. Cehennemde olmadıkları sonradan bildirildi. (Ahvali
etfalil-müslimin)]